De coalitie wil mensen met een uitkering verplichten een tegenprestatie te verrichten, meer dan solliciteren of bijleren. Men denkt dan aan helpen in de zorg of de plantsoenen of op school. Bij de SP vindt men dat moderne slavernij. Maar een ruime meerderheid van de bevolking heeft geen moeite met het leveren van een tegenprestatie. “We zijn weer onder de mensen.” En vanuit de ecologie bezien, zou iedereen die van de Aarde neemt haar wat moeten teruggeven. Hetzelfde geldt voor ons profiteren van de maatschappij. In Duitsland wordt gedacht aan een sociale dienstplicht voor jongeren, vergelijkbaar met de militaire dienstplicht zoals wij die vroeger hier hadden.
Om ons voor te bereiden op wat ons mondiaal aan moeilijkheden te wachten staat (klimaatontregeling, gebrek aan water en voedsel, olie- en materialenschaarste) zullen we, tenzij wij de overheid als grote boeman willen hebben, binnen onze bevolkingen meer gezamenlijkheid moeten ontwikkelen. Dat kan door wat meer gelijkheid te ontwikkelen, ten koste van enige individuele vrijheid. Daarom zou iedereen naast zijn of haar gewone werk, naar vermogen, iets aan de buurt of regio moeten teruggeven. Zowel de bankdirecteur als de stratenmaker. Een dagdeel per week helpen bij een tuinder of boer in de buurt, sporten met lastige pubers, boodschappen en klussen voor bejaarden en gehandicapten doen, bomen planten en de wijk vergroenen, een buurtmoestuin helpen opzetten, fietsen repareren, voorlezen op school, huiswerk begeleiden, het dorpshuis opschilderen, een bibliotheek of ‘toolpool’ opzetten voor het dorp of de wijk, Nederlandse les geven. Per buurt of regio kan zulk werk door de bewoners zelf geregeld worden. Zo zouden we meer gezamenlijkheid kunnen kweken en meteen de kloof kunnen verkleinen tussen werkenden en werklozen, tussen hen die participeren en hen die gemarginaliseerd zijn.
Als dit sociale werk vooral op duurzaamheid gericht is en ons wat dichter bij zelfwerkzaamheid en eigen bedrijvigheid brengt, kunnen we vreugdevol deze moderne slavernij omarmen. De nieuwe maatschappij wordt in de oude geboren. Helemaal zuivere stappen zijn er niet, als telkens het voordeel van de te nemen stap maar groter is dan het nadeel.
Willem Hoogendijk
dec. 2010
Voor de door Stichting Aarde ondersteunde bewonersactiviteiten in Dordrecht, wijk Crabbehof: zie mijn Om het Naakte Bestaan, blz. 129 t/m 131